Διαταραχή πανικού
Το άγχος είναι ένα συναίσθημα που βιώνουν όλοι οι άνθρωποι. Έχει άμεση σχέση με το φόβο, αλλά κινητοποιείται χωρίς σαφή απειλή. Πρόκειται για ένα ουσιώδες συναίσθημα για τη ζωή και την ύπαρξή μας, αφού μπορεί να λειτουργήσει και σα μηχανισμός προειδοποίησης ώστε να αντιμετωπίσουμε έναν ενδεχόμενο κίνδυνο. Για παράδειγμα, το άγχος που νιώθει ένας άνθρωπος που διασχίζει ένα δρόμο ταχείας κυκλοφορίας όπου δεν υπάρχει διάβαση τον βοηθά να είναι σε εγρήγορση και να αποφύγει πιθανή σύγκρουση. Έτσι λοιπόν συμβάλλει στην επιβίωσή μας.
Κάποιες φορές όμως μπορεί να γίνει και ιδιαίτερα δυσάρεστο και παθολογικό. Τέτοιες περιπτώσεις είναι όταν ο άνθρωπος νιώθει άγχος παρόλο που έχει παρέλθει ο κίνδυνος ή χωρίς να έχει υπάρξει καν κάποιο ερέθισμα. Όταν εμφανίζεται σε καταστάσεις που δεν εμπεριέχουν κίδυνο, είναι ιδιαίτερα έντονο και δεν υποχωρεί.
Τότε αρχίζει και μπαίνει στη ζωή του ανθρώπου με ιδιαίτερα βασανιστικό τρόπο ή μπορεί να εμφανιστεί σα σωματικό ενόχλημα (π.χ. δύσπνοια, θολή όραση, πονοκέφαλος). Οι άνθρωποι που βιώνουν παθολογικό άγχος συχνά κάνουν δυσάρεστες σκέψεις (π.χ. φόβος για την υγεία τους, την εργασία τους ή την οικογένειά τους). Αλλά μπορεί να αποκτήσουν και διάφορες συνήθειες που τις περισσότερες φορές δυσκολεύουν τη ζωή τους, για παράδειγμα συχνές επισκέψεις σε γιατρούς, αποφυγές ή ψυχαναγκασμούς.
Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι άγχους, όπως η χρήση ουσιών, ψυχικές νόσοι (π.χ. κατάθλιψη) ή άλλες νόσοι (π.χ. ενδοκρινολογικές ή νευρολογικές παθήσεις).
Αγχώδεις διαταραχές είναι οι διαταραχές στις οποίες το άγχος –που δεν μπορεί να εξηγηθεί με κάποιο άλλο τρόπο- είναι το κύριο σύμπτωμα. Οι αγχώδεις διαταραχές είναι αρκετά συνήθεις. Ένας στους τέσσερεις ανθρώπους θα εκδηλώσει κάποια στιγμή στη ζωή του μία τέτοια διαταραχή, οι περισσότερες είναι γυναίκες σε ηλικία 24-44 ετών. Οι διαταραχές αυτές έχουν διάφορες μορφές, όπως η αγοραφοβία, η κοινωνική φοβία, η μετατραυματική διαταραχή στρες και η, αρκετά συχνή, διαταραχή πανικού.
Εδώ θα αναφερθούμε ειδικότερα στη διαταραχή πανικού. Συχνές εκδηλώσεις της είναι οι κρίσεις πανικού, που κορυφώνονται εντός δέκα λεπτών με συμπτώματα έντονου άγχους και ανησυχίας, όπως φόβος θανάτου, ζάλη, τρόμος, εξάψεις, παραισθησίες κτλ. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα έντονο βίωμα και οι άνθρωποι που πάσχουν από διαταραχή πανικού ισχυρίζονται ότι είναι δύσκολο να το συναισθανθεί κανείς αν δεν το έχει βιώσει. Συχνά επίσης ο ασθενής βιώνει και αγοραφοβία, από αγωνία μήπως του συμβεί κάποια κρίση μπροστά σε πολύ κόσμο.
Συχνά επίσης βιώνουν την κατάστασή τους σαν αδιέξοδη, αφού πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο, όπου μετά από κάποια κρίση, το άγχος μην τους ξανασυμβεί εντείνεται και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αποφεύγουν τους δημόσιους χώρους ή βιώνουν ένα συναίσθημα εξαιρετικά δυσάρεστο με καταστροφολογικές ερμηνείες που αυξάνει τις πιθανότητες να τους ξανασυμβεί κρίση πανικού.
Οι αγχώδεις διαταραχές συνήθως χρονίζουν, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα και αποτελεσματικά. Η θεραπεία περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή με αγχολυτικά ή/και αντικαταθλιπτικά φάρμακα, αλλά και ψυχοθεραπεύτικη αντιμετώπιση. Καλύτερη πρόγνωση έχει μία συνδυαστική αντιμετώπιση, αλλά να μην ξεχνάμε ότι η εξατομίκευση είναι το ζητούμενο στην ψυχική υγεία. Όχι μία θεραπεία για όλους δηλαδή, αλλά όσοι είναι οι πάσχοντες, τόσες να είναι και οι αντίστοιχες προσεγγίσεις..
