Το τέλος της ψυχοθεραπείας
Ανέκαθεν έδινα μεγάλη σημασία στα κλεισίματα και τους αποχαιρετισμούς. Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα πόσες φορές στο παρελθόν τα έχω αποφύγει ή τα έχω αναβάλει με σημαντικό κόστος για τη ζωή μου. Αυτό που αποφεύγει όμως κάποιος μπορεί να τον ενημερώσει για τη ζωή του όσο κι αυτό που κυνηγάει.
Στην ψυχοθεραπεία, το κλείσιμο είναι πολύ σημαντικό. Γι ‘ αυτό φροντίζω να το βάλω στο “συμβόλαιο” από το πρώτο κιόλας ραντεβού. Είναι βέβαια πολύ ενδιαφέρον πόσοι άνθρωποι προσπαθούν να το αποφύγουν. Είτε βάζοντας μπροστά το οικονομικό, είτε στέλνοντας ένα μήνυμα ή ένα email. Αυτό αφορά περισσότερο όσους δεν έχουν προχωρήσει πολύ στην ψυχοθεραπεία τους βέβαια, αλλά συμβαίνει και με πιο “έμπειρους” θεραπευόμενους. Πρόσφατα μία κοπέλα μου έστειλε μήνυμα ότι θα ήθελε να διακόψουμε ¨γιατί δεν υπήρχε χημεία ανάμεσά μας”. Είχαμε κάνει μόλις 3 συναντήσεις. Αν και πιστεύω στην έννοια της “χημείας” στην ψυχοθεραπευτική σχέση, στη συγκεκριμένη περίπτωση ένιωθα ότι κάτι άλλο συμβαίνει και της ζήτησα να κάνουμε μία συνάντηση που δε θα χρεωθεί, εφόσον εγώ της τη ζητάω. Εντωμεταξύ, μεσολάβησαν εικοσαήμερες καλοκαιρινές διακοπές.
Στη συνάντησή μας, της ζήτησα να μου πει πότε το συνειδητοποίησε και εκείνη μου περιέγραψε κάτι που ειπώθηκε στο τελευταίο ραντεβού μας. “Τι θαυμάσια θεραπευτική ευκαιρία!” σκέφτηκα. Αυτή ήταν μια συνάντηση που θα μπορούσε να είναι τόσο διαφωτιστική για την κοπέλα. Με ενημέρωσε όμως ότι ήδη είχε κάνει δύο ραντεβού με συνάδελφο, με τον οποίο και θα συνέχιζε. Δε θέλησα να ολοκληρώσουμε τη συνάντησή μας, γιατί θεωρούσα ότι κάτι τέτοιο θα υποδαύλιζε τη σχέση που ήδη είχε ξεκινήσει. Έμεινα με την αίσθηση ότι επρόκειτο για μία ευκαιρία αναξιοποίητη όμως. Και μάλιστα απ’ αυτές που συμβαίνουν στο “εδώ και τώρα”, το μαγικό χρόνο της ψυχοθεραπείας.
Αυτό το παράδειγμα ενός πρώιμου τέλους υπήρξε η αφορμή για αυτό το κείμενο. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, ήταν διακοπή και όχι ολοκλήρωση.
Θεωρώ ότι τα κλεισίματα στην ψυχοθεραπεία είναι πολύτιμα. Πολλές φορές συγκινούμαι και η ίδια όταν λέω στους ανθρώπους τι κέρδισα εγώ από τη σχέση μας και τους ευχαριστώ γι’ αυτό. Ακόμα περισσότερο συγκινούμαι όταν τους λέω πού δυσκολεύτηκα μαζί τους, τι με προβλημάτισε, πότε ένιωσα αγωνία. Το ίδιο βέβαια ζητάω και από τους ίδιους. Να αποκαλύψουν τις σκέψεις τους για τη διεργασία και για την πορεία της σχέσης μας. Γιατί ψυχοθεραπεία χωρίς σχέση δε γίνεται. Με κάποιους ανθρώπους χρειάζονται κάμποσες συνεδρίες προτού αποχαιρετιστούμε. Αυτού του είδους η οικειότητα που αναπτύσσεται στη διαδικασία του αποχαιρετισμού, που βαθαίνει τη σύνδεση, είναι πολύτιμα ενημερωτική. Τέτοια οικειότητα συχνά τρομάζει τους ανθρώπους. Στην αίσθηση ότι δε θα ξαναδούμε τον άλλον, με τον οποίο έχουμε έρθει πολύ κοντά, κρύβεται λίγος από το φόβο του θανάτου. Και δεν είναι εύκολο για κανέναν να το διαχειριστεί αυτό.
Συνειδητοποίησα πόσες φορές όταν αποχαιρετώ κάποιον άνθρωπο που κλείνει τη θεραπεία του, του λέω στην πόρτα “θα τα πούμε”, “τα λέμε” ή κάτι τέτοιο. Και συνειδητοποιώ πως και η ίδια δειλιάζω μπροστά στο αναπόφευκτο τέλος των πραγμάτων.
