Η ιδέα γεννήθηκε στην πρώτη καραντίνα. Όταν μάθαμε όλοι πόσα πράγματα μπορούν να γίνουν πια online. Δεν αναφέρομαι στις ομάδες ψυχοθεραπείας που από κοντά μεταφέρθηκαν στο διαδίκτυο. Αναφέρομαι σε αυτές που γίνονται αποκλειστικά διαδικτυακά, κυρίως επειδή τα μέλη τους ζουν σε διαφορετικές πόλεις ή και χώρες.
Είμαι από τους ψυχολόγους που έχουν αρκετούς θεραπευόμενους που κάνουν ψυχοθεραπεία online. Ο ένας λόγος φαντάζομαι είναι ότι είναι πια όλο και περισσότερο διαδεδομένη. Ο άλλος είναι ότι με συναρπάζει η μετανάστευση, η πολυπολιτισμικότητα και οι διεργασίες που κάνουν οι άνθρωποι ως προς την προσαρμογή τους σε ένα νέο τόπο. Κάποιους από τους θεραπευόμενους τους είχα πια αρκετό καιρό και ήταν έτοιμοι για να περάσουν στο επόμενο βήμα και το αίτημα κάποιων άλλων ήταν ό,τι πρέπει για να δουλευτεί ομαδικά. Έτσι λοιπόν η δημιουργία της πρώτης ομάδας online ήταν μονόδρομος. Σε αυτή συμμετέχουν έξι άνθρωποι από τέσσερις διαφορετικές χώρες.
Εδώ να κάνω μία παρένθεση και να πω πόσο καλά δουλεύουν κάποιοι θεραπευόμενοι εξ αποστάσεως. Ήμουν από τους ψυχολόγους που δεν είδα με καλό μάτι την ψυχοθεραπεία από απόσταση στην αρχή. Πίστευα ότι το να είναι οι δύο άνθρωποι στο ίδιο δωμάτιο και να δημιουργείται ένα θεραπευτικό κλίμα δεν αναπληρώνεται με τίποτα. Μετά από κάποια χρόνια εμπειρίας, μπορώ να πω ότι άλλαξα γνώμη. Διαπίστωσα, με κάποια έκπληξη μπορώ να πω, ότι κάποιοι άνθρωποι συνδέονται γρηγορότερα και αμεσότερα εξ αποστάσεως. Ίσως γιατί η απόσταση τους απελευθερώνει και τους βοηθάει να νιώσουν ασφαλείς πιο γρήγορα. Ένας ψυχολόγος μπορεί να το αξιοποιήσει αυτό προς όφελος της ψυχοθεραπείας. Από την άλλη, όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο, η απόσταση από την πατρική οικογένεια και από τη χώρα καταγωγής μπορεί πολλές φορές να δημιουργήσει επίσης ένα κλίμα ασφάλειας και απελευθέρωσης και βοηθά τους ανθρώπους να δημιουργούν δεσμούς με άλλους όρους από αυτούς που θα δημιουργούσαν αν βρίσκονταν στη χώρα τους.
Το ίδιο ισχύει και στις ομάδες ψυχοθεραπείας. Το αίτημα της δημιουργίας νέων δεσμών και συνδέσεων είναι κοινό ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν μεταναστεύσει. Τέτοια ζητήματα σχέσεων, που είναι προφανώς πανανθρώπινα, φαίνονται να είναι πιο φλέγοντα όταν ο άνθρωπος είναι μακριά από την πατρίδα του και πρέπει να δημιουργήσει νέες, διαφορετικές σχέσεις με ανθρώπους που πιθανόν να έχουν άλλες καταγραφές από τον ίδιο, αλλά πολύ περισσότερα κοινά. Συχνά μου έρχεται στο νου η συζήτηση που είχαμε στο πρώτο ραντεβού με ένα θεραπευόμενο από την Αγγλία:
“Έχεις δουλέψει με άλλους ανθρώπους σαν κι εμένα;” “Άγγλους; ‘Όχι.” “Καλά, κι εμείς άνθρωποι είμαστε. Με ζητήματα σαν και τα δικά μου εννοώ.”
Πάντα θυμάμαι τον αγαπημένο θεραπευόμενο, όταν αναλογίζομαι ότι οι ομοιότητές μας είναι σαφώς περισσότερες από τις διαφορές μας. Και πάνω σε αυτές θα στηριχτούμε για να συνδεθούμε.
Δεν υπάρχει καλύτερος τόπος από μία ψυχοθεραπευτική ομάδα λοιπόν για να δουλέψει κάποιος όλες αυτές τις δεξιότητες που τον φέρνουν πιο κοντά στους άλλους ανθρώπους. Και αυτό τον οδηγεί στο να συνδεθεί και διαφορετικά με τον ίδιο του τον εαυτό, με μία διεργασία βαθιά και πολύπλοκη, αλλά και αυτομορφωτική, όπως μου είπε πρόσφατα κάποιος. Και οι διαδικτυακές ομάδες αποδεικνύονται πια το ίδιο υπέροχες όπως αυτές που γίνονταν, και ελπίζω να ξαναγίνουν σύντομα, στο γραφείο. Με ανθρώπους που αποκαλύπτονται, δουλεύουν σκληρά, συγκινούνται, διακινούνται και συνδέονται με ένα μοναδικό τρόπο. Με έναν τρόπο που υπάρχει μόνο στον κόσμο της ψυχοθεραπείας.